مه‌به‌ستی ئه‌وه‌یه که پێغه‌مبه‌ری خوا (علیه الصّلاة والسّلام) حه‌دیسی سه‌حیحی هه‌یه‌و ده‌فه‌رموێت: «ئه‌وه‌ی له به‌رگ و پۆشاکتان له خوار قوله‌پێوه بێت ئه‌وه له ئاگردایه»، یه‌عنی له گۆزینگیه‌وه بۆ خوارووتری له ئاگری جه‌هه‌ننمدایه، بۆیه نابێت جل و به‌رگ و پۆشاکه‌کانی ئه‌وه‌نده درێژ کاته‌وه. له فه‌رمووده‌ی بوخاریدا هاتووه: «مَا أَسْفَلَ مِنَ الكَعْبَيْنِ مِنَ الإِزَارِ فَفِي النَّارِ»[1]، لای موسلیم: «ثَلَاثَةٌ لَا يُكَلِّمُهُمُ اللهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»[2]؛ «سێ پۆله خه‌ڵکی خوای په‌روه‌ردگار قسه‌یان له‌گه‌ڵ ناکات»، «وَلَا يَنْظُرُ إِلَيْهِمْ»؛ «رووشیان تێ ناکات»، «وَلَا يُزَكِّيهِمْ»؛ «پاڵفته‌شیان ناکات»، « وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ»؛ «ئازارێکی زۆر به‌ژانیشیان دێته رێ»، «الْمُسْبِلُ إِزَارَهُ »؛ «یه‌که‌م که‌س ئه‌و که‌سه‌ی که پۆشاکه‌که‌ی درێژ کردۆته‌وه بۆ سه‌ر قاچی»، «وَالْمَنَّانُ»؛ «ئه‌و که‌سه‌ی که منه‌ت ده‌کاته‌وه به سه‌ر خه‌ڵکیدا» «وَالْمُنَفِّقُ سِلْعَتَهُ بِالْحَلِفِ الْكَاذِبِ»؛ «ئه‌و که‌سه‌ش که سوێندی درۆ ده‌خوات بۆ ئه‌وه‌ی ره‌واج به کاڵاو جنسه‌که‌ی بدات بۆ ئه‌وه‌ی بیفرۆشێت». ئه‌مانه‌ هه‌مووی حه‌دیسن و له‌سه‌ر ئه‌وه‌ن که وا پێغه‌مبه‌ری خوا (علیه الصّلاة والسّلام) مه‌نعی ئه‌مه‌ی کردووه، له هه‌مان کاتیشدا پێغه‌مبه‌ری خوا (علیه الصّلاة والسّلام) ده‌فه‌رموێ: «مَنْ جَرَّ ثَوْبَهُ خُيَلاَءَ، لَمْ يَنْظُرِ اللَّهُ إِلَيْهِ يَوْمَ القِيَامَةِ»[3]؛ «هه‌ر که‌سێک که پۆشاکه‌که‌ی به دوای خۆیدا راکێشێت بۆ فه‌خرو شانازی کردن خوای په‌روه‌ردگار رووی تێ ناکات له رۆژی قیامه‌تدا» یه‌عنی ئه‌وه‌نده ده‌یبوغزێنێت. جا سه‌یدنا ئه‌بوبه‌کر (خوای لێ رازی بێت) ئه‌مه‌ی بیست و دیاریشه پۆشاکه‌که‌ی ده‌خشا به زه‌ویدا، بۆیه کاتێک که له پێغه‌مبه‌ری خوای (علیه الصّلاة والسّلام) پرسی، فه‌رمووی: نا ئه‌وه‌ تۆ ناگرێته‌وه.

   عوله‌ما به درێژایی تاریخی ئیسلام له‌و سه‌رده‌مانه‌ی قه‌دیمه‌وه هه‌تاکو ئێستا ئیختیلافیان له‌سه‌ر ئه‌م باسه هه‌بووه؛ ئه‌وانه‌ی که پابه‌ندن به ده‌ق و زاهیری حه‌دیسه‌وه وه‌کو ئه‌هلی حه‌دیس له کۆن و سه‌له‌فیه‌کانی ئه‌م سه‌رده‌مه‌ش ده‌فه‌رموون: مادام که پێغه‌مبه‌ری خوا (علیه الصّلاة والسّلام) فه‌رموویه‌تی که هه‌رچی له خوار گۆزینگی پێوه بێت له ئاگردایه، ته‌واو ئه‌وه له ئاگری جه‌هه‌ننمدایه‌و هه‌ڕه‌شه‌یه‌کی گه‌وره‌یه‌و گوناحێکی گه‌وره‌یه‌و له که‌بائیره.

   شه‌رعناسانی تر، ئه‌وانه‌ی که به‌رانبه‌ریانن ده‌فه‌رموون حه‌رام نییه، له مه‌زهه‌بی شافیعی و حه‌نه‌فی و مالیکیدا.

جا ئیمامی ئه‌بوحه‌نیفه ده‌ڕۆیشت پۆشاکه‌که‌ی له دوایه‌وه ده‌خشا له ئه‌رزه‌که، پێیان وت جه‌نابت ئه‌و پۆشاکه‌ت له‌به‌ر کردووه خۆ فه‌رمووده‌که‌ش ده‌زانیت، فه‌رمووی ئه‌وه تایبه‌ته به‌و که‌سانه‌ی که فه‌خرو شانازی ده‌که‌ن چونکه له‌و سه‌رده‌می جاهیلیه‌تی پێش ئیسلامه‌وه هه‌تا ئه‌م سه‌رده‌می جاهیلیه‌ته‌ی ئێستا له خلیج، له‌ناو عه‌ره‌به‌کانی خلیجدا ئه‌مه هه‌ر بۆ فه‌خرو شانازییه، به‌ڵام له میسر وا نییه، له میسر ئه‌وه‌ی که جله‌کانی درێژ کردۆته‌وه فه‌لاحه داماوه‌که‌یه، له سوودانیش هه‌روه‌ها، یان له شوێنێکی وه‌کو مۆریتانی بۆ فه‌خر و شانازی باڵه‌کانی زۆر دوورو درێژ ده‌که‌نه‌وه بۆ ئه‌وه‌ی هه‌ڵیداته‌وه به‌سه‌ر شانیداو فه‌خری پێوه بکات.

   که‌وابوو فه‌خرو شانازیه‌که ده‌بێت بزانین به چیه‌وه ده‌کرێت. من خۆم پێم وایه شرواڵ و و پانتۆڵ و ئه‌مانه هیچ عیلاقه‌یه‌کی به‌سه‌ر دشداشه‌وه نییه‌و ئه‌وه‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا (علیه الصّلاة والسّلام) فه‌رموویه‌تی ده‌رباره‌ی دشداشه‌یه بۆ کۆمه‌ڵگه‌ی عه‌ره‌بی ئه‌و سه‌رده‌مه‌و ئێستای عه‌ره‌به‌کانی خلیجیش چونکه ئێستاش له عه‌ره‌بستانی سعوودی ئه‌وه‌ی که زۆر فه‌خرو شانازی ده‌کات به‌سه‌ر خه‌ڵکه‌وه ئه‌وه‌یه که جله‌که‌ی پان و پۆڕ بێت له خواره‌وه‌و دشداشه‌که‌شی له ئه‌رزه‌که‌ بخشێت. بۆیه وا نازانم شرواڵ و پانتۆڵ و ئه‌وانه بگرێته‌وه، که‌واته له خوار گۆزینگیشه‌وه بێت هیچ ئیشکالێکی تێدا نییه‌و خودی ئیمامی ئیبنو ته‌یمییه‌ش له‌سه‌ر حه‌رام نه‌بوونێتی؛ واللّه تعالی أعلم.