به‌ڵێ راسته‌و پێغه‌مبه‌ری خواش (علیه الصّلاة والسّلام) هه‌ر وا ده‌فه‌رموێت و حه‌دیسه‌که سه‌حیحه.[1] ئیمامی ئیبنو حه‌جه‌ری عه‌سقه‌لانیش (ره‌حمه‌تی خوای لێبێت) له فه‌تحولباریدا، به‌رگی ده‌یه‌م، لاپه‌ڕه 283 ده‌فه‌رموێ: « أَنَّ الْحَدِيثَ مَحْمُولٌ عَلَى مَنْ وَحَّدَ رَبَّهُ وَمَاتَ عَلَى ذَلِكَ تَائِبًا مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِي أُشِيرَ إِلَيْهَا فِي الْحَدِيثِ»؛ له راڤه‌ی ئه‌م رسته‌دا ده‌ڵێین: ئیبنو حه‌جه‌ر ده‌فه‌رموێ: به‌ڵێ راسته که ئه‌گه‌ر «لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» ئاخر که‌لیمه‌ی بێت ده‌چێته به‌هه‌شته‌وه به‌ڵام به کۆمه‌ڵه مه‌رجێک، خۆ ئه‌وه نییه کابرا هه‌ر کافر بووبێت و له ئاخر له‌حزه‌یدا ده‌ڵێت «لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» ته‌واو هه‌موو ئه‌و گوناحانه‌ی سڕابنه‌وه‌و مافی خه‌ڵکی که له سه‌ریه‌تی و ئه‌و هه‌موو زوڵمه‌ی که کردوێتی؛ جا خۆ ئه‌گه‌ر وا بێت هه‌موو که‌سێک ده‌توانێت ئه‌مه بکات! سه‌ددامیش ئه‌و هه‌موو جه‌ریمه‌ی کرد و له ئاخری له‌فزه‌که‌شیدا وتی «لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ»، به‌ڵام له رووی شه‌رعه‌وه ئه‌گه‌ر بکه‌وتایه‌ته ده‌ست ئێمه، ده‌ست موسوڵمانانی ئه‌هلی سوننه‌ت و جه‌ماعه‌ت، ده‌ست عوله‌مای ئیسلام و بدرایه‌ت به دادگایه‌کی شه‌رعی هه‌ر به‌پێی ئه‌و هه‌موو ئه‌حکامه ده‌کوژرا که نه‌یسڕیونه‌ته‌وه، له‌سه‌ر به‌عسێتیه‌که‌ی ده‌کوژرا که حیزبێکی عه‌لمانی کافری دژ به ئیسلام بوو و ئه‌و هه‌موو قانوونانه‌ی ده‌رکرد، ئه‌و هه‌موو فه‌قه‌ره قانوونانه‌ی که ده‌رکردووه له‌سه‌ر قه‌تڵ، قه‌تڵی ناحه‌ق، کابرا له سه‌ربازی رای کردووه ده‌شکوژرا ژنه‌که‌شی ده‌درایێ به عه‌ره‌بێک، به جوندییه‌ک یان رای کردووه ژنه‌که‌یان ده‌برد و ده‌یاندایه‌وه به کابرایه‌کی عه‌ره‌ب! یه‌عنی ئافره‌ته‌که دوو مێردی هه‌بوو له یه‌ک کاتدا! ده‌یان قانوونی وای ده‌رکردووه، سه‌دان فه‌قه‌ره قانوونی موخالیف به ئیسلامی ده‌رکردووه، ئه‌مه «لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» له ئه‌حکامی دنیادا نایپه‌ڕێنێته‌وه ئه‌گه‌ر وتی و ئه‌و هه‌موو ئه‌حکامه‌ی له‌سه‌ر ته‌تبیق ده‌کرێت. بۆیه ئیمامی ئیبنو حه‌جه‌ر لێره‌دا ده‌فه‌رموێت: ئه‌و که‌سه‌ی که له‌سه‌ر ته‌وحید ژیاوه‌و که ده‌مرێت باوه‌ڕی به «لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» هه‌یه وه‌کو خواناسی، خواپه‌رستی، حاکمیه‌تی خوای گه‌وره‌و باوه‌ڕی به شه‌ریعه‌ته‌که‌ی هه‌یه به ته‌نفیزکردنی شه‌ریعه‌ته‌که‌ی، له‌سه‌ر ئه‌وه‌ش ده‌مرێت و ته‌وبه‌ی له‌و هه‌موو گوناحانه کردبێت که فه‌رمووده‌که ئاماژه‌ی پێ داوه؛ واللّه تعالی أعلم.
[1]. پێغه‌مبه‌ری خوا (صلّی اللّه علیه وسلّم) ده‌فه‌رموێ: «مَا مِنْ عَبْدٍ قَالَ: لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ، ثُمَّ مَاتَ عَلَى ذَلِكَ إِلَّا دَخَلَ الجَنَّةَ» (البخاري: 5827).